Raportowanie ESG w biznesie – 2025 rok jako moment przełomowy dla zrównoważonego rozwoju

Raportowanie ESG w 2025 roku – dyrektywa CSRD, standardy ESRS i kluczowe wyzwania dla zrównoważonego rozwoju

Zrównoważony rozwój przestaje być wyborem, a staje się obowiązkiem. Wprowadzenie unijnej dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) sprawia, że tysiące firm w Polsce i Europie zostały objęte obowiązkiem publikowania raportów zrównoważonego rozwoju.

Od stycznia 2025 r. weszła w życie Ustawa z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw – ustawa implementująca dyrektywę CSRD do porządku prawnego w Polsce.

Bieżący rok pokaże, z jakimi wzywaniami w raportowaniu zrównoważonego rozwoju za 2024 r. mierzą się jednostki zainteresowania publicznego (JZP), a w weryfikacji sprawozdawczości - biegli rewidenci. Zmiana ta nie dotyczy już wyłącznie największych przedsiębiorstw – z każdym rokiem raportowanie ESG obejmie kolejne organizacje, w tym duże firmy nienotowane na giełdzie oraz mniejsze podmioty będące częścią łańcuchów dostaw.

Rok 2025 to rok zbierania danych do raportowania ESG dodatkowo przez pozostałe wszystkie duże jednostki i jednostki dominujące dużych grup kapitałowych. Firmy, które nie dostosują się do nowych wymogów, mogą mierzyć się nie tylko z sankcjami finansowymi, ale także z ograniczonym dostępem do finansowania, utratą zaufania inwestorów oraz trudnościami w nawiązywaniu współpracy biznesowej. Kluczowe stają się kompetencje w integracji danych jakościowych i ilościowych z różnych procesów w łańcuchu wartości firmy i w zarządzaniu strategią zrównoważonego rozwoju firmy.

To oznacza, że wiedza i kompetencje w zakresie raportowania ESG stają się kluczowe zarówno dla organizacji, jak i specjalistów zajmujących się zrównoważonym rozwojem.

Dyrektywa CSRD - kogo dotyczy?

Obowiązek raportowania:

1. Za 2024 r. do sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju zobligowane są największe jednostki zainteresowania publicznego i JZP na czele największych grup kapitałowych.
2. Za 2025 r. pozostałe duże jednostki i jednostki na czele dużych grup kapitałowych
3. Za 2026 r. (z opcją przesunięcia terminu do 2028 r.) podmioty sektora MŚP notowane na giełdzie (z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw).
4. Za 2028 r. określone polskie jednostka zależne i oddziały, których jednostka dominująca najwyższego szczebla lub jednostka samodzielna jest spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Już obecnie przedsiębiorstwa, które formalnie nie podlegają jeszcze dyrektywie CSRD, mogą spotkać się z oczekiwaniami stawianymi przez różnych interesariuszy m.in. od kontrahentów, partnerów biznesowych, ubezpieczycieli, dostawców kapitału oczekują dostarczania danych związanych z ESG, obejmujących zarówno własną działalność, jak i cały łańcuch dostaw.

Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS)

Wprowadzenie dyrektywy CSRD oznacza konieczność stosowania nowych, bardziej rygorystycznych standardów raportowania ESG. Firmy zobowiązane są do przedstawiania danych zgodnie z ESRS (European Sustainability Reporting Standards), które – w zależności od wyników analizy podwójnej istotności (double materiality assessment) – obejmują kluczowe aspekty raportowania ESG, takie jak:

1. wpływ działalności na środowisko, w tym emisję gazów cieplarnianych,
2. politykę różnorodności i wpływ na społeczeństwo,
3. ład korporacyjny i transparentność zarządzania,
4. strategię ESG i działania związane z ograniczaniem ryzyka klimatycznego.

ESG a zarządzanie ryzykiem i finansami

Regulacje ESG to nie tylko obowiązek raportowy, ale także istotny element zarządzania ryzykiem i strategii finansowej firm. Wraz z wdrożeniem dyrektywy CSRD, coraz więcej banków i funduszy inwestycyjnych analizuje ryzyka ESG swoich potencjalnych klientów i warunkuje swoje decyzje i warunki umowy od wskaźników ESG.

Firmy, które nie rozwijają działalności w sposób zrównoważony i nie spełniają wymogów standardów ESRS, mogą napotkać trudności w uzyskaniu finansowania lub zmierzyć się z koniecznością płacenia wyższych kosztów kapitału. Z kolei organizacje, które wdrożą skuteczne strategie ESG, mogą liczyć na preferencyjne warunki kredytowe oraz większe zainteresowanie ze strony inwestorów.

Największe wyzwania ESG w 2025 roku

1. Transparentność i rzetelność danych – raporty ESG muszą być kompletne, rzetelne, przejrzyste, porównywalne i zgodne z regulacjami. Kluczowe jest ich dostosowanie do wymagań dyrektywy CSRD oraz standardów ESRS, a także możliwość ich weryfikacji przez audytorów.
2. Raportowanie śladu węglowego – od coraz większej liczby podmiotów oczekuje się danych o emisjach gazów cieplarnianych (GHG) nie tylko z własnej działalności (zakres 1 i 2), ale także z łańcucha dostaw (zakres 3).
3. Integracja strategii ESG ze strategią biznesową – raportowanie ESG nie może być traktowane jako odrębny proces, ale musi stać się integralną częścią strategii biznesowej.

Chcesz przygotować firmę na wymogi ESG? Zapisz się na kurs Menedżer ds. zrównoważonego rozwoju i zdobądź praktyczną wiedzę!